Joan Halifax over Compassie en Empathie
Onder aan deze pagina kun je een Nederlands ondertitelde Ted Talk door Joan Halifax beluisteren over compassie en empathie.
In deze tekst lees je over compassie en de visie daarop van Joan Halifax.
Boeddhist Roshi Joan Halifax werkt o.a. met mensen in de laatste fase van hun leven (in hospices en mensen die in de dodengang verblijven). Zij deelt in de Ted Talk video haar ervaringen hiermee en wat ze daardoor heeft geleerd over compassie in het aangezicht van sterven en de dood, en over een diep inzicht in de natuur van empathie.
Zij geeft ons hiermee zicht op nog weer andere facetten van compassie. Een rijke en verdiepende aanvulling op wat de compassie training voor ons kan betekenen en wat daar voor nodig is.
Waaruit bestaat Compassie?
Tijdens haar ervaringen bij verzorgsters in een hospice in India merkt zij verschillende kanten van compassie op. Zij ziet dat tijdens het wassen van de stervenden de verzorgsters een enorme kracht en medeleven uitstralen;
“haar kracht was, die het soort mudur voor mij werd, een lichtend voorbeeld in mijn leven”
“Compassie bestaat uit dat vermogen:
Om duidelijk te zien wat de aard van lijden is.
En het vermogen om echt sterk te staan en ook
te erkennen dat ik niet buiten dat lijden sta”.
Joan Halifax deelt hierover:
Ik herinnerde me een regel uit de grote Mahabarata, het grote Indische epos
“Wat is het meest wonderlijke ding op aarde, Yudhistara?
En Yudhistara antwoordde:
Het meest wonderlijke ding op aarde is
dat er overal om ons heen mensen kunnen sterven
terwijl wij ons niet realiseren dat het ons (elk moment) kan gebeuren”.
“Compassie bestaat er ook uit dat we niet gehecht mogen zijn aan de uitkomst.
Dit is echt essentieel. Want elke gehechtheid aan een afloop heeft een grote invloed op mijn eigen vermogen om er volledig bij aanwezig te zijn, bij de hele catastrofe”.
Compassie – dat de bewegingscortex activeert- betekent ook;
Dat we ergens naar streven.
We streven ernaar om lijden te transformeren.
Compassie is een inherente menselijke kwaliteit.
Het is aanwezig in elk mens.
De omstandigheden waaronder medeleven wordt geactiveerd , zijn bijzonder.
Ik kende die omstandigheden in zeker mate tijdens de ziekte in mijn jeugd.”
“Uit de neuro wetenschap weten we dat medeleven werkelijk uitzonderlijke kwaliteiten heeft. Een mens die medeleven cultiveert zal,
als hij met lijden wordt geconfronteerd dat lijden
veel meer ervaren dan vele andere mensen.
Anderzijds bekomen ze er ook sneller van.
Medeleven versterkt je weerbaarheid
Velen denken dat medeleven ons uitput. Maar ik beloof je
‘het is iets waarvan je werkelijk opleeft’
het versterkt ook de zogenaamde neurale integratie
Het verbindt alle delen van het brein”.
Compassie, het opwekken van medeleven
mobiliseert onze immuniteit.
Kwaliteiten die compassie ondersteunen
J.Halifax: In het boeddhisme zeggen we :
“Je hebt een sterke rug nodig en een zacht aangezicht”
Het vraagt veel kracht om stand te houden
temidden van moeilijke omstandigheden.
Dit is de mentale kwaliteit van gelijkmoedigheid.
Maar je hebt ook een zacht aangezicht nodig;
Het vermogen om echt open te zijn voor de wereld zoals hij is
Om een onverdedigd hart te hebben
Als medeleven zo goed is voor ons, dan heb ik (Joan Halifax) een vraag :
Waarom trainen we onze kinderen niet in medeleven?
Als medeleven zo goed is voor ons
waarom trainen we onze zorgverleners dan niet in compassie
zodat ze kunnen doen wat ze moeten doen
namelijk lijden transformeren
Als compassie zo goed is voor ons
waarom stemmen we dan niet over compassie?
Waarom stemmen we niet voor mensen in onze regering op basis van medeleven dat we een zorgzamer wereld krijgen.
Compassie gaat niet over godsdienst,
compassie gaat over menszijn,
het is geen luxe maar essentieel
voor het overleven van de mensheid
De Dalai lama
J.Halifax:
Compassie is essentieel voor het overleven van de hele planeet.
Hoe sterk iemand ook is, zonder anderen is overleven niet mogelijk.
Wil je Joan Halifax zelf horen over haar ervaringen in India en wat ze daar van geleerd heeft over compassie? Luister dan naar de video hieronder, deze is in het nederlands ondertiteld.
Roshi Joan, zoals ze door haar leerlingen wordt genoemd, werd wereldwijd bekend met haar project Being with Dying, over stervensbegeleiding. In haar nieuwste boek ‘Standing at the Edge: finding freedom where fear and courage meet’ “Staand op de rand: vrijheid vinden waar angst en moed elkaar vinden” legt ze een psychologische basis voor bewust activisme en zorgverlening. Ik had het geluk vorig jaar deel te nemen aan een retraite met Joan Halifax in Cadzand met als onderwerp het nieuwe boek “Standing at the Edge”. Ik vond het werkelijk erg bijzonder zo een aantal dagen naar haar verhalen te kunnen luisteren. Een indrukwekkende en inspirerende ervaring.
Nog een aantal aanvullingen over hoe (zelf)compassie ons leven positief beïnvloed
Door (zelf)compassie ontwikkelen we een gezondere relatie met onszelf
Hierdoor wordt de weg ook geopend naar meer empathie en compassie voor anderen. Zelfcompassie is een vorm van zelf-zorg. We nemen hiermee zelf verantwoordelijkheid voor ons welzijn, de houding is altijd ondersteunend.
Beoefening van (zelf)compassie draagt bij aan een grotere sociale verbondenheid
onderdeel van zelfcompassie is het inzicht dat lijden onderdeel is van het leven, we krijgen er vroeg of laat allemaal mee te maken. We staan hierin niet alleen maar kunnen ons hierin juist verbonden voelen met anderen.
Met behulp van zelfcompassie kunnen we ons beter openstellen voor pijnlijke emoties en gedachten
Innerlijke warmte en compassie steunen ons om aanwezige psychologische problemen te verhelpen en psychosociale stress te verlichten.
Compassie heeft een positieve invloed op de kwaliteiten sympathie, empathie, vergeving en warmte en draagt hiermee bij aan een verbeterde kwaliteit van leven, aan een groter welzijn.
De eerstvolgende zelfcompassie cursus is 5 februari. Ook op vrijdagmiddag 8 mei start er een zelfcompassie cursus
Je kunt je hier aanmelden of een afspraak maken voor een vrijblijvend gesprek
“Compassie en de werkelijke betekenis van empathie”
TED Talk video Joan Halifax